Akaryakıt fiyatlarının belirlenmesinde karmaşık bir dizi faktör etkilidir ve bu faktörler genellikle global piyasa koşullarına dayanıyor.
1 Ocak 2005 tarihli Petrol Piyasası Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle birlikte Türkiye’de serbest fiyatlandırma sistemi uygulanıyor. Bu sisteme göre, akaryakıt firmaları kendi satış fiyat politikalarını belirleme özgürlüğüne sahiptir. Türkiye’de akaryakıt fiyatları, rafineri satış fiyatının oluşumu, depo satış fiyatının oluşumu ve pompa satış fiyatının oluşumu olmak üzere üç aşamada belirlenir.
Benzin fiyatlarını etkileyen temel faktörlerden biri dünya genelinde kullanılan petrolün piyasa fiyatıdır. Petrol fiyatları, arz talep dengesi, jeopolitik olaylar, üretici ülkeler arasındaki anlaşmazlıklar gibi birçok faktöre bağlı olarak değişebilir. Arzın fazla olduğu dönemlerde genellikle petrol fiyatları düşerken, arzın kısıtlı olduğu veya talebin arttığı dönemlerde fiyatlar yükselme eğilimindedir.
Rafineri Satış Fiyatının Oluşumu
Rafineri satış fiyatının oluşumu, Türkiye’de akaryakıt fiyatlarının belirlenmesinde önemli bir adımdır. Bu süreçte, yakıtın ilk aşaması olan rafineride belirlenen fiyat, çeşitli vergi ve harçlar eklenerek şekillenir. İşte rafineri satış fiyatının oluşumunu detaylarıyla açıklayan bir açıklama:
-Reklam-
Rafineri satış fiyatı, akaryakıt ürünlerinin üretildiği rafineri aşamasında belirlenen temel fiyattır. Bu fiyat, Türkiye’nin petrol ithalatına dayandığı bir gerçekleştirme süreciyle oluşur. Rafineri fiyatı, Akdeniz üzerinden yapılan petrol ithalatının o günkü döviz kuru üzerinden hesaplanır.
Akaryakıt Depo Satış Fiyatının Oluşumu
Akaryakıt depo satış fiyatının oluşumu, akaryakıtın üretim aşamalarını takip eden bir süreçtir ve bu süreçte dağıtıcı firmaların rolü önemlidir. İşte, Türkiye’de akaryakıt depo satış fiyatının oluşumunu detaylarıyla açıklayan bir açıklama:
Akaryakıtın üretim süreci rafineriden sonra depo satış fiyatının belirlenmesinde kritik bir rol oynar. Rafineriden çıkan akaryakıt, dağıtıcı firmalar tarafından satın alınır. Bu aşamada dağıtıcı firma, kendi fiyat politikasını belirleyerek depo satış fiyatını oluşturur.
Akaryakıt Pompa Satış Fiyatının Oluşumu
Akaryakıt pompa satış fiyatının oluşumu, Türkiye’de fiyatları belirleyen son aşamadır. Pompa satış fiyatının oluşumu, dağıtıcı firmalar, yerel depolar ve akaryakıt istasyonları arasındaki alış ve satış fiyatlarının bir kombinasyonu ile belirlenir. Dağıtıcı firmalar, akaryakıtı depolardan alıp istasyonlara satarken kendi fiyat politikalarını uygularlar. Bu aşamada, bayilerin alış fiyatlarındaki farklar, dağıtıcı firmanın belirlediği kâr marjları ve lojistik etkenler, pompa satış fiyatının şekillenmesine katkıda bulunur.
